رتبه چهارم ایران در انتشار مقالات نانویی
نئوپدیا: تعداد مقالات در رابطه با فناوری نانو که توسط محققان ایرانی در WoS نمایه شده است از 8 مقاله در سال 2000 میلادی (قبل از تأسیس ستاد نانو) به 11 هزار و 473 مقاله در سال 2022 رسیده که این عدد ایران را در جایگاه چهارم جهانی قرار داده و در مقابل نسبت تعداد پتنت ها به تعداد مقالات نانو نشان میدهد که 0.3 پتنت نانو در ازای هر 100 مقاله نانو ثبت شده است.
به گزارش نئوپدیا به نقل از ایسنا، بر اساس انتشار گزارش عملکرد ستاد نانو، تعداد مقالات در رابطه با فناوری نانو که توسط محققان ایرانی در WoS نمایه شده است از ۸ مقاله در سال ۲۰۰۰ میلادی (قبل از تأسیس ستاد نانو) به ۱۱ هزار و ۴۷۳ مقاله در سال ۲۰۲۲ (معادل ۴.۹ درصد از کل مقالات نانو منتشرشده در سال ۲۰۲۲ و ۸.۲۵ درصد از کل مقالات علمی منتشرشده ایران در WoS رسیده است. ایران با این سهم از انتشارات نانو، همانند سال گذشته، در رتبه چهارم جهان قرار گرفت.
سهم مقالات نانوی مشترک ایران با کشورهای دیگر در سال ۲۰۲۲ بیش از ۳۲ درصد بود و ۵ کشور چین، آمریکا، ترکیه، عراق و کانادا به ترتیب بیشترین سهم را در انتشار مقالات مشترک با ایران داشتند.
در سال ۲۰۲۲ در میان دانشگاه های ایران، دانشگاه تهران با انتشار ۸۲۷ مقاله نانو (۷ درصد) از کل مقالات نانو ایران در این سال در رده نخست قرار دارد. بعد از آن به ترتیب دانشگاه صنعتی امیرکبیر با انتشار ۵۳۹ مقاله نانو (۴.۷ درصد)، دانشگاه تبریز با انتشار ۵۱۹ مقاله نانو (۴.۵ درصد)، دانشگاه علوم پزشکی تهران با انتشار ۵۰۸ مقاله نانو (۴.۴ درصد) و دانشگاه تربیت مدرس با انتشار ۴۸۰ مقاله نانو (۴.۱ درصد) در رده های بعدی قرار دارند. مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی نیز با انتشار دو هزار و ۴۳۲ مقاله نانو نزدیک به یک پنجم از کل مقالات نانوی ایران در سال قبل را منتشر نموده است.
در حوزه کیفیت مقالات فناوری نانو، ۹۳ مقاله نانوی ایرانی در سال ۲۰۲۲ در نشریات با ضریب اثربخشی الف تا د (که فدراسیون سرآمدان علمی ایران آن ها را دسته بندی کرده است) منتشر شدند. همین طور در سال ۲۰۲۲ ایران ۳۸۰۲ مقاله در مجلات Q1 (چارک اول مجلات JCR از نظر ضریب اثربخشی) داشته است. این تعداد مقاله سهمی ۳۳ درصدی از کل مقالات نانوی ایران همین سال را دارد. در شاخص h، رتبه جهانی ایران برای مقالات انتشار یافته در ۵ سال منتهی به ۲۰۲۲ (h-index پنج ساله) یازدهم است.
تعداد اختراعات
درباب تعداد اختراعات فناوری نانو، ایران تا انتهای سال ۲۰۲۲ در مجموع ۳۱۲ اختراع در رابطه با فناوری نانو در دفاتر ثبت پتنت آمریکا و اروپا منتشر نموده است. تعداد پتنت های نانوی ایران در سال ۲۰۲۲ در دفتر ثبت پتنت آمریکا (USPTO) ۲۳ پتنت بوده است. علاوه بر این، در همین سال، ۱۰ اختراع نانو دیگر درحال ثبت نهایی در این دفتر هستند. بر این اساس رتبه ایران در پتنت های ثبت شده در USPTO در سال ۲۰۲۲ بیست و چهارم است.
نسبت تعداد پتنت ها به تعداد مقالات نانو نشان میدهد که ۰.۳ پتنت نانو در ازای هر ۱۰۰ مقاله نانو ثبت شده است. با اینحال باید توجه داشت که همین تعداد اختراعات در رابطه با فناوری نانو، سهمی در حدود ۳۱ درصد از کل پتنت های ثبت شده ایران در ادارات ثبت پتنت آمریکا و اروپا را شامل می شوند.
سهم بازار نانوی ایران
در حوزه حجم بازار محصولات نانو ساخت ایران که آخرین بخش از فصل نخست را به خود اختصاص داده است؛ حجم بازار فناوری نانو در سال ۱۴۰۰ با رشدی ۷۵ درصدی نسبت به سال قبل، ۲۰۳۴۶۲ میلیاردریال بوده است. ۱۸۹۲۲۶ میلیاردریال از این مقدار مربوط به فروش در بازار داخلی بوده و صادرات این محصولات به کشورهای دیگر با حجمی ۱۴۱۹۵ میلیارد ریالی، سهمی حدود ۷ درصد از کل بازار داشته است.
ارتقای کیفیت علمی و پرورش سرمایه های انسانی کارآمد
در امتداد حمایت عمومی از تحقیقات و پژوهشگران فناوری نانو و در سال ۱۴۰۱ ستاد نانو از پایان نامه های تحصیلات تکمیلی در رابطه با فناوری نانو و همین طور انتشار مقالات فناوری نانو در نشریات منتخب، به میزان ۵۲۳۶۱.۷۵ میلیون ریال (برای ۲۲۳۴ محقق) حمایت نقدی کرده و ۱۳۸۱۴ میلیون ریال (برای ۳۶۸ محقق) اعتبار شبکه آزمایشگاهی فناوری های راهبردی اعطا کرده است. این پژوهشگران از ۱۳۱ دانشگاه و مؤسسه پژوهشی مختلف کشور بوده اند.
طبق این گزارش، ستاد نانو مبادرت به پشتیبانی از توسعه و تجاری سازی طرح های نوآورانه در قالب برنامه طرح های نوآورانه فناوری نانو (NanoMatch) کرده است. در سال ۱۴۰۱، دهمین دوره از این برنامه انجام شد و بعد از دریافت ۱۵۰ طرح در حوزه های مختلف صنعتی طی سه فراخوان، در نهایت ۲۳ طرح موفق به ورود به برنامه شده و ۱۰ تیم به دوره پیش شتاب دهی رسیدند. ستاد نانو در قالب این برنامه در سال ۱۴۰۱ از ۵ طرح نیمه صنعتی و صنعتی نیز حمایت کرده است.
توسعه نوآوری های منتخب در عرصه فناوری نانو بوسیله رصد فناوری های تحول آفرین و توانمندسازی کسب وکارهای نوپای فناوری نانو از دیگر اقدامات این حوزه بوده است. همین طور حمایت های مختلفی در امتداد توسعه فضای تولید نیمه صنعتی بوسیله مرکز صنعتی سازی نانوفناوری کاربردی (ICAN) انجام شده و خدمات مختلفی ارائه شده است. توسعه تحقیقات در رابطه با باتری های پیشرفته نانو و پشتیبانی از تولید، حفاظت و به کارگیری دارایی های فکری فناوری نانو نیز از دیگر اقدامات مهم این حوزه بوده است.
توسعه شبکه آزمایشگاهی
در بخش شبکه آزمایشگاهی فناوری نانو نیز در آخر سال ۱۴۰۱، تعداد ۳۱۲۲ دستگاه آزمایشگاهی توسط مراکز عضو در پایگاه اینترنتی شبکه ثبت و به اشتراک گذاشته شده که نسبت به سال گذشته، ۷ درصد رشد داشته است. مجموع درآمد آزمایشگاه های عضو شبکه در سال ۱۴۰۱ مبلغ ۱۸۱۰ میلیاردریال بوده است که در مقایسه با سال قبل، ۳۲۹ درصد رشد داشته است. این درآمد از ارائه تعداد ۹۲۷، ۶۰۸ خدمت آزمایشگاهی توسط این مراکز حاصل شده است.
تسهیل پروسه اثبات فناوری و توسعه محصول جدید فناوری نانو، توسعه مراکز شتاب دهنده فناوری نانو، پشتیبانی از طرح های تبادل فناوری نانو میان فناوران و متقاضیان و برگزاری چالش های فناوری نانو (در قالب برنامه اینوتن) از اقدامات ستاد نانو در این جهت بوده است. شبکه تبادل فناوری نانو از شروع تأسیس تا انتهای سال ۱۴۰۱، ۴۰۵۲ نیاز صنعتی را از ۱۶۱۹ واحد صنعتی شناسایی کرده و بیش از ۴۵۱ طرح موفق منجر به حل مسئله را اجرا کرده است.
از مجموع تقاضاهای ثبت شده در سامانه تبادل فناوری نانو در سال ۱۴۰۱، تعداد ۶۸۲ مورد تقاضا از ۱۳۲ متقاضی حقوقی شناسایی شده که در این جهت ۲۱۴ طرح در جریان بوده و منجر به ۴۶ طرح موفق تبادل فناوری نانو شده است.
به نقل از ستاد نانو، از شروع شکل گیری برنامه چالش فناوری نانو (اینوتن) در سال ۱۳۹۴ تا انتهای سال ۱۴۰۱ تعداد ۶۶ مساله در قالب ۶۴ فراخوان مطرح شده اند و بر این اساس ۱۶۹۴ طرح به اینوتن ارائه شده و از میان ۱۷۶ طرح برای ساخت نمونه برگزیده شده اند و بدین ترتیب ۱۶ چالش بصورت موفق پایان یافته است.
همین طور در برنامه پشتیبانی از توسعه درون زا در صنعت نانو از ۳ طرح توسعه درون زا به میزان ۲۷ میلیارد و ۷۶۰ میلیون ریال حمایت شده است. در امتداد رشد و توسعه شرکت های سازنده تجهیزات و ماشین آلات دارای گواهی ارتباط با نانو، ۴۴ خدمت در رابطه با تجاری سازی به ۲۱ شرکت تجهیزات ساز در سال ۱۴۰۱ ارائه شده است.
این مطلب نئوپدیا را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب