ماموریتی كه در معاونت علمی روی زمین نماند؛
مروری بر مسیر رشد دانش بنیان های ایرانی در ۳ سال قبل
نئوپدیا: بنا بر آمار رسمی معاونت علمی تعداد شرکت های دانش بنیان در تیرماه سال 1403 نسبت به سال 1400 حدود 50 درصد رشد داشته و بازار فروش شرکتها نیز در دولت سیزدهم 3 برابر شده است.
به گزارش نئوپدیا به نقل از مهر، توجه به دانش پایگی اقتصاد، تولید داخل و توسعه کمی و کیفی شرکت های دانش بنیان همیشه مورد تاکید دولت سیزدهم در ۳ سال اخیر بوده است بطوریکه آمارها هم این ادعا را تایید می کند. بر طبق آمار رسمی معاونت علمی به لحاظ کمی شرکت های دانش بنیان در سال ۱۴۰۳ نسبت به دوره قبل رشد ۵۰ درصدی داشته اند و بدنبال رشد کمی شرکت ها، اشتغال نخبگان و فارغ التحصیلان دانشگاهی در این شرکتها با رشد قابل توجهی رو به رو بوده است.
نگاهی به آمار افزایش شرکت های دانش بنیان در دولت سیزدهم
در ۳ سال اخیر با رشد نسبتاً قابل قبولی در تعداد شرکت های دانش بنیان و اشتغال آفرینی این شرکتها مواجه بودیم که این مساله به ویژه در سال ۱۴۰۱ باتوجه به نامگذاری شعار سال به «تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین» بسیار پررنگ تر بود. بطوریکه از ۶۶۳۲ شرکت در سال ۱۴۰۰ به ۸۲۶۰ شرکت در سال ۱۴۰۱ و ۹۷۳۳ تعداد شرکت در سال ۱۴۰۲ رسیده ایم. هم اکنون نیز ۹۹۷۰ شرکت دانش بنیان به تائید معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رسیده که این تعداد ۸۶۱ شرکت فناور، ۲۳۳۷ شرکت نوآور و ۶۷۷۱ شرکت بصورت نوپا تائید شده اند. بر این اساس تعداد شرکت های دانش بنیان در تیر ماه سال ۱۴۰۳ نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۵۰ درصد رشد داشته است.
رشد ۵۵ درصدی اشتغال فارغ التحصیلان در شرکت های دانش بنیان
نکته قابل توجه آنکه این شرکتها با بوجودآوردن زیرساخت لازم بمنظور بهره برداری از توانمندی های فنی و تخصصی فارغ التحصیلان دانشگاهی توانسته اند در تیرماه سال ۱۴۰۳ امکان اشتغال برای بیش از ۴۰۷ هزار نفر را فراهم آورند که نسبت به ۲۶۳ هزار نفر در سال ۱۴۰۰، رشد حدود ۵۵ درصدی داشته است.
سرعت دریافت مجوز دانش بنیانی ۵۰ درصد افزایش یافت
از طرفی پشتیبانی از ایجاد و بزرگ شدن شرکت های دانش بنیان یکی از اهداف معاونت علمی در این دوره بود و در این جهت تلاش شد پروسه دانش بنیان شدن شرکت های دانش بنیان تسریع شود و بگفته مسئولان معاونت علمی سرعت دریافت مجوز دانش بنیانی شرکت ها، افزایش ۵۰ درصدی داشته است.
فرایند ارزیابی شرکتها از ۹۰ روز به زیر ۴۰ روز رسید / نوپاها ۲۰ روزه ارزیابی می شوند
در همین رابطه رضا اسدی فر معاون توسعه شرکت های دانش بنیان در گزارش نئوپدیا به نقل از مهر اعلام نموده است که پروسه ارزیابی شرکت های دانش بنیان، در طول ۳ سال بطور متوسط از حدود ۹۰ روز به زیر ۴۰ روز رسیده و حداکثر زمان ارزیابی از ۳۰۰ روز به ۷۰ روز کم شده است. همین طور برای شرکت های نوپا که ۸۰ درصد سبد شرکت های ما را دارند، ارزیابی بصورت غیر حضوری و زمان آن به کمتر از ۲۰ روز رسیده و برای شرکت های نوآور و فناور با توجه به این که حتما نیاز به بازدید دارند، زمان ارزیابی در حدود یک ماه به انجام می رسد.
تغییر نظام ارزیابی شرکت های دانش بنیان پس از حدود ۱۰ سال
یکی دیگر از اتفاقات خوبی که در این دوره رقم خورد، تغییر «نظام ارزیابی شرکت های دانش بنیان» بود که از مردادماه سال ۱۴۰۲ اجرائی شد. در بخشنامه جدید که توجه به «اقتصاد دانش بنیان» را بجای حمایت صرف از دانش بنیان ها دنبال می کند، به ارزیابی مستمر میزان فروش شرکت ها، کاهش سرعت پروسه دانش بنیان شدن شرکت ها، اشتغال تخصصی شرکت ها، سطح فناوری و تسلط بر دانش فنی و … توجه شده و شاخص ها و فرایندهای ارزیابی شرکتها بطور کل تغییر کرده است.
سیر صعودی آمار فروش شرکت های دانش بنیان در ۳ سال
شاخص بعدی درباره ی شرکت های دانش بنیان موضوع درآمد آنها است که افزایش آن ارتباط مستقیمی با بلوغ زیست بوم اقتصاد دانش بنیان دارد در همین رابطه یکی از برنامه های اصلی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان در دوره ی جدید افزایش درآمد و به تبع آن افزایش سهم اقتصاد دانش بنیان از تولید ناخالص داخلی است. اسدی فر می گوید: آمار رسمی فروش شرکت های دانش بنیان حاکی از آنست که میزان فروش این شرکتها از میزان فروش این شرکتها از ۲۱۵ هزار میلیارد تومان در سال مالی ۱۳۹۹ به ۲۲۳ هزار میلیارد تومان در سال مالی ۱۴۰۰ و به حدود ۴۰۷ هزار میلیارد تومان در سال مالی ۱۴۰۱ افزایش داشته است و پیش بینی می شود این عدد برای سال مالی ۱۴۰۲ که در تیرماه ۱۴۰۳ مشخص می شود، به بالای ۶۰۰ هزار میلیارد تومان برسد.
معاون توسعه شرکت های دانش بنیان معاونت علمی، سهم فروش شرکت های دانش بنیان از GDP بر طبق آخرین آمار احصا شده در سال ۱۴۰۲ را حدود ۳ درصد اعلام نمود.
۹۹۸ شرکت در سال مالی ۱۴۰۱ مشمول معافیت مالیاتی شدند
به منظور جهت دهی حمایت های مالیاتی به سمت توسعه نوآوری و اقتصاد دانش بنیان، برخی شرکتها با احراز شرایط خاص می توانند برای کارهای تحقیق و توسعه ای خود از اعتبار مالیاتی بهره گیرند. حمایت های مالیاتی از همان سال اول اجرای قانون «حمایت از شرکتها و مؤسسات دانش بنیان» با هدف کاهش هزینه های شرکتها و سوق دادن آنها به انجام کارهای تحقیق و توسعه در سال ۱۳۹۲ شروع شد و در این دوره با اهمیت ترین حمایت مالیاتی برای شرکت های دانش بنیان، معافیت مالیات بر درآمد شرکتها و موسسات دانش بنیان بوده است که بر این اساس ۱۰۹۸ شرکت برای سال مالی ۱۴۰۰ و ۹۹۸ شرکت برای سال مالی ۱۴۰۱ مشمول معافیت مالیاتی شدند.
۲ سرفصل اعتبار مالیاتی اضافه شد
پس از حدودا یک دهه اجرای قانون پشتیبانی از شرکتها و مؤسسات دانش بنیان، با تصویب قانون مترقی جهش تولید دانش بنیان، ابزارهای حمایت مالیاتی ارتقاء پیدا کرد و ۲ سرفصل اعتبار مالیاتی «تحقیق و توسعه» و اعتبار مالیاتی «سرمایه گذاری» به سبد حمایت های دانش بنیان افزوده شد. بر طبق این ماده قانونی، معادل هزینه های انجام شده در پروژه های تحقیق و توسعه به عنوان اعتبار مالیاتی با قابلیت انتقال به سنوات آتی به شرکتهای دارای پروانه بهره برداری یا مجوز فعالیت از مراجع ذیربط اعطا خواهد شد و معادل آن از مالیات بر عملکرد مربوط به سال انجام هزینه مذکور یا سالهای بعد کسر می شود.
تصویب ۴، ۲۰۰ میلیارد تومان برای ۱۵۰۰ پروژه تحقیق و توسعه
بر این اساس کارهای اجرائی این حمایت ها شروع و در سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۵۰۰ پروژه تحقیق و توسعه برای ۵۲۷ شرکت شامل دانش بنیان و غیر دانش بنیان به ارزش بیش از ۴، ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار مالیاتی تصویب گردید.
رضا اسدی فر معاون توسعه شرکت های دانش بنیان معاونت علمی، درباره ی جزئیات بهره مندی از اعتبار مالیاتی گفته بود که اعتبار مالیاتی «تحقیق و توسعه» سقف ندارد و همه شرکت های دانش بنیان از آن بهره مند می شوند. جنس تحقیقات در قالب پروژه ها تعریف می شود؛ بدین معنا که ورودی، خروجی سرفصل ها و هزینه های تخمینی حدودا مشخص است و سالانه میزان این هزینه کردها بررسی شده وآن بخشی که مشمول اعتبارهای مالیاتی می شود به اداره مالیات اعلام شده و از میزان مالیات شرکتها کاهش می یابد.
وی همین طور درباره ی نحوه اختصاص اعتبار مالیاتی به «سرمایه گذاری» ها نیز توضیح داد و اظهار داشت: سرمایه گذاری ها به دو صورت انجام می پذیرد؛ نخست مستقیم است که طی آن به میزان ۳۰ درصد از سرمایه گذاری از مالیات کسر می شود و دوم سرمایه گذاری بوسیله صندوق ها است که آن ۱۰۰ درصد مالیات عملاً کسر خواهد شد منتهی اختصاص این جنس اعتبارهای مالیاتی برخلاف بخش «تحقیق و توسعه» که سالانه بود، پس از اتمام پروژه و بهره برداری کامل اختصاص می یابد.
آنطور که اسدی فرد گفته است شرکت هایی که فروش بیشتری دارند مثل شرکت های «نوآور» و «فناور»، نوع محصول دانش بنیان آنها اهمیت دارد و حتما باید آن محصول در فهرست محصولاتی که مشمول معافیت هستند، قرار بگیرد. بر این اساس، اگر تمام محصولات این شرکتها در فهرست مشمولین معافیت قرار بگیرد، کلاً معاف و اگر بخشی در فهرست باشد به همان میزانی که با فهرست تطابق پیدا می کنند از این اعتبارات بهره مند خواهد شد.
ابتکار معاونت علمی جهت راه اندازی مجموعه های دانش بنیان مردم نهاد
در حوزه توسعه دانش بنیان ها اخیراً معاونت علمی، در یک اقدام ابتکاری که در امتداد تحقق شعار جهش تولید با مشارکت مردم صورت گرفت، از گفتمان سوم خود تحت عنوان «مجموعه های دانش بنیان مردم نهاد» رونمایی نمود. بر طبق این طرح که مخاطب آن آحاد مردم هستند، توانمندی هایی که در زیست بوم فناوری و نوآوری شامل شرکت های دانش بنیان، خلاق و فناور، صندوق های پژوهش و فناوری و سایر اجزا وجود دارد، با کمک مردم شکوفا خواهد شد. بسترسازی دانش بنیان برای نهضت تولید مردمی، جمع سپاری مردمی برای تولید نوآورانه، ارتقا راندمان تولید مردم با کاربست فناوری و ارتقا زنجیره ارزش ظرفیتهای بومی با کاربست فناوری ۴ مدل پیش بینی شده برای فعالیت مجموعه های دانش بنیان مردم نهاد بشمار می رود که جزئیات آن در مصاحبه امهر با دستیار معاون علمی رییس جمهور در امر مردمی سازی (اینجا) تشریح شد.
حمایت از دانش بنیان ها دغدغه ای بود که رئیس جمهور شهید همیشه طی سالهای قبل بر آن تاکید کرده بود؛ بطوریکه تاکید داشت با توجه به این که توسعه کارهای دانش بنیان ایجاد اشتغال، رشد تولید و پیشرفت فناورانه را در پی دارد، هر نوع حمایت مالی، ارائه تسهیلات و اختصاص منابع به کارهای دانش بنیان در دستور کار قرار داشته باشد و آنرا یک سرمایه گذاری می دانست. آمارهای توسعه ای دانش بنیان ها در عرصه های مختلف اعم افزایش کمی شرکت های دانش بنیان، افزایش اشتغال فارغ التحصیلان، رشد فروش شرکت و همین طور افزایش صادرات دانش بنیان های ایرانی نشان می دهد، این دغدغه و ماموریت بر زمین نماند.
منبع: neopedia.ir
این مطلب نئوپدیا را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب