در یك رساله دكتری بررسی شد
كدام عوامل بیشترین تاثیر را در سلامت روان زنان و مردان دارند؟
نئوپدیا: نتایج یك مطالعه نشان داد؛ سلامت روان زنان با مدیریت استرس، ورزش بیشتر و مصرف كم تر دخانیات و الكل و شاغل بودن بهبود می یابد. مدیریت استرس و بهبود رژیم غذایی بر سلامت روان مردان موثر است. همین طور مدیریت استرس بیشترین تاثیر را در سلامت روان دارد.
به گزارش نئوپدیا به نقل از ایسنا، بیماری های روانی در جهان شیوع بالایی دارند و در صدر عوامل ایجاد کننده ناتوانی و مرگ زودرس قرار گرفته اند. طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت، از ۱۰ بیماری که موجب بیشترین ناتوانی در جهان شده اند، پنج مورد مربوط به بیماری های روانی است. در سال های اخیر؛ در ایران نیز شیوع اختلالات روان پزشکی، روندی صعودی داشته است.
سلامت روان یکی از ابعاد مهم سلامتی افراد است و بر سلامت جسمانی و اجتماعی تاثیر جدی دارد. سلامت روان شناختی بطور کل حاکی از نبود استرس، اضطراب، نشانه های افسردگی و مشکلات وابسته به روان است. مسائل مختلفی مانند خاصیت های فردی، فشارهای روانی و محیطی، وضعیت اقتصادی و... بر سلامتی روانی افراد تاثیر دارد.
باتوجه به افزایش اختلالات روانی در ایران و همین طور تفاوت احتمالی مولفه های اثرگذار بر سلامت زنان و مردان؛ شناخت عوامل موثر بر سلامت روان زنان و مردان ایرانی ضروری می باشد. به همین خاطر پژوهشگران دانشگاه های پیام نور و خوارزمی، تاثیر عوامل مختلف را بر سلامت زنان و مردان بررسی کردند. اعظم علیزاده و پروانه دانش؛ پژوهشگران علوم اجتماعی به همراه همکارانشان در این پژوهش مشارکت داشتند.
برای انجام این مطالعه ۳۰۰ نفر از زنان و ۳۰۰ نفر از مردان ۲۰ تا ۶۰ سال شهر کرمان در بازه زمانی بهمن ۱۳۹۷ تا اردیبهشت ۱۳۹۸ بوسیله پرسش نامه مورد بررسی قرار گرفتند. شهر کرمان برمبنای مناطق شهرداری به چهار منطقه تقسیم شد و پژوهشگران متناسب با جمعیت هر منطقه نسبت به کل شهر، نمونه گیری انجام دادند.
پرسش نامه هایی که در این بررسی مورد استفاده قرار گرفتند، پرسش نامه های سلامت عمومی و پرسش نامه سبک زندگی سالم بودند.
یافته های به دست آمده از این مطالعه نشان داد که میانگین سن زنان و مردان شرکت کننده در این پژوهش به ترتیب ۳۹ و ۴۰.۵ سال بود. حدود ۶۲ درصد از زنان غیر شاغل و حدود ۳۸ درصد از زنان شاغل بودند. درصد مردان شاغل نیز حدود ۹۲ درصد بود.
در این مطالعه میانگین سلامت روان مردان (۲۳.۵) بیشتر از سلامت روان زنان (۲۰.۷) بود. ولی از نظر سبک زندگی، زنان سبک زندگی سالم تری (۵۵.۷) نسبت به مردان (۵۳.۲) داشتند. همین طور نمره مدیریت استرس زنان (۱۲.۶) بیشتر از مردان (۱۱.۶) بود. پرهیز از مصرف دخانیات و الکل در زنان (۱۹.۴)، بیشتر از مردان (۱۱.۷) بود. ولی زنان (۷.۶) کمتر از مردان (۸.۲) فعالیت بدنی و ورزش انجام می دادند. از نظر رژیم غذایی زنان (۱۶.۲) نسبت به مردان (۱۵.۳) رژیم سالم تری داشتند.
باتوجه به این که زنان سبک زندگی سالم تری داشتند، ولی سلامت روان آنها کم تر از مردان بود. پژوهشگران این مطالعه درباب این تناقض می گویند: «تاثیر عوامل ساختاری مانند نابرابری در بهره مندی از منابع، نقش ها و مسئولیت های جنسیتی، پایگاه های خانوادگی و والد بودن و نیز استرس های اجتماعی ادراک نشده، نقش تعیین کننده تری در سلامت روان زنان دارند». زنان اگرچه سبک زندگی سالم تری دارند، اما عوامل ساختاری اجازه اثرگذاری کامل و مثبت سبک زندگی سالم را بر سلامت روان آنها نمی دهد.
یافته های این مطالعه نشان داد که ورزش و فعالیت بدنی در زنان کم تر از مردان است. اما این متغیر تاثیرگذاری بیشتری بر سلامت روان زنان داشت. این مساله نشان میدهد که ورزش و فعالیت بدنی برای کاهش اختلالات روانی و بهبود سلامت زنان، اهمیت بیشتری دارد. بگفته پژوهشگران این مطالعه؛ زنان در جامعه ما به سبب محدودیت های فضایی، عملکردی، فیزیکی و فرهنگی، کم تر از مردان ورزش می کنند و این امر زنگ خطری در جهت ابعاد مختلف سلامت زنان است.
در میان ابعاد مختلف موثر بر سلامت روان، مدیریت استرس هم در زنان و هم در مردان، اثرگذاری بیشتری داشت. در این مطالعه تغذیه مردان نسبت به زنان ناسالم تر بود اما تغذیه تنها با سلامت روان مردان رابطه مثبت و مدلول دار داشت.
بگفته محققان؛ اتخاذ سیاست ها و فرهنگ سازی در جهت تغذیه سالم کل جامعه خصوصاً مردان و بالا بردن آگاهی های تغذیه ای و ارائه الگوی مصرف غذایی سالم و پرهیز از غذاهای آماده بی کیفیت و سرشار از چربی و نمک، می تواند راهی در جهت بالا بردن سلامت روان باشد.
همین طور یافته ها نشان داد که پرهیز از مصرف دخانیات و الکل ارتباط مدلول داری با سلامت مردان ندارد و تنها بر سلامت روان زنان موثر است. بگفته پژوهشگران، زنان با آنکه دخانیات و الکل کم تری نسبت به مردان مصرف می کنند، اما همین مقدار کم هم سبب کاهش سلامت روان آنها می شود و بانوانی که سلامت روان کم تری دارند، دخانیات و الکل بیشتری مصرف می کنند.
در میان متغیرهای زمینه ای موثر بر سلامت روان زنان و مردان مثل سن، درآمد، تحصیلات و شاغل بودن یا نبودن، تنها متغیر شاغل بودن بر سلامت روان زنان تاثیر دارد و زنان شاغل سلامت روان بیشتری نسبت به غیر شاغل ها دارند. در مورد مردان نیز هیچ یک از متغیرهای زمینه ای بر سلامت روان آنها تاثیر نداشت.
بگفته پژوهشگران این مطالعه با آگاه سازی و تشویق زنان به انجام ورزش و فعالیت بدنی و همین طور ایجاد زیرساخت های مناسب برای آن می توان سلامت روان زنان را بهبود داد. همین طور آموزش شیوه های مدیریت استرس در جامعه ای که مملو از استرس های اقتصادی، اجتماعی و... است، تاثیر زیادی بر سلامت روان زنان و مردان دارد. بعلاوه، اطلاع رسانی و آگاهی سازی در مورد تغذیه سالم بر سلامت روان (به ویژه مردان) اثرگذار می باشد.
منبع: neopedia.ir
این مطلب نئوپدیا را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب