مروری بر نتایج یك پژوهش نشان داد
كاهش كیفیت آب های زیرزمینی زاینده رود
نئوپدیا: نتایج یك پژوهش انجام شده گویای آنست كه باتوجه به كاهش كیفیت منابع آب زیرزمینی حوضه زاینده رود، باید اقدامات لازم برای مقابله با كاهش كیفیت آب این مناطق و پاكسازی آنها از منابع آلوده كننده، انجام گیرد.
به گزارش نئوپدیا به نقل از ایسنا، با پیشرفت جوامع و افزایش جمعیت، تقاضا برای آب افزایش یافته است و تامین آب باکیفیت تبدیل به یکی از چالش های مهم کشورها شده است. قرارگیری ایران در منطقه خشک و نیمه خشک، وقوع خشکسالی و مدیریت غلط منابع آبی در کشور، تعارضات در موضوع آب را افزایش داده است.
زاینده رود بزرگ ترین رودخانه فلات مرکزی ایران است که از کوه های زاگرس مرکزی سرچشمه گرفته و به تالاب گاوخونی می ریزد. استان اصفهان یکی از استان های کم آب کشور است و منابع آب شیرین محدودی دارد. در سال های اخیر مواردی همچون رشد جمعیت و بهره برداری های غلط از منابع آب، موجب آلودگی منابع و به خصوص منابع آب زیرزمینی در بعضی مناطق این استان شده است.
با توجه به اهمیت این موضوع، پژوهشگران دانشگاه خرم آباد و شرکت آب منطقه ای اصفهان، در پژوهشی کیفیت منابع آب زیرزمینی در هفت آبخوان زیر حوضه جنوبی زاینده رود را مورد بررسی قرار دادند.
حجت الله یونسی و آزاده ارشیا به همراه همکارانشان، محققانی بودند که روند تغییرات کیفیت منابع آب زیرزمینی در بلندمدت، میزان نیترات و شاخص IRWQIGC را در آبخوان های چهل خانه، دامنه داران، بوئین میاندشت، کرون، لنجانات، نجف آباد و چادگان محاسبه کردند.
برای انجام این مطالعه پارامترهایی مثل رسانایی الکتریکی (EC)، مواد جامد محلول (TDS)، نسبت جذب سدیم (SAR)، PH، سختی کل آب (TH)، کلر (Cl)، کربنات (CO3)، کلسیم (Ca)، منیزیم (Mg)، سدیم (Na)، پتاسیم (K)، بی کربنات (HCO3)، نیترات (NO3) و عناصر سنگین مثل روی، مس، سرب، کادمیوم و آرسنیک، در ۲۹۳۵ نمونه آزمایشگاهی در فصل های تر و خشک مورد بررسی قرار گرفت.
اطلاعات به دست آمده با بهره گیری از راهنمای محاسبه شاخص کیفیت آب منتشرشده در سال ۱۳۹۰ توسط پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی و با نظارت سازمان محیط زیست، محاسبه و مقایسه شد.
به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد که کیفیت آب در آبخوان های زیرحوضه جنوبی زاینده رود در ضمن زمان کاهش یافته است. پژوهشگران می گویند: «افزایش استفاده از کودهای شیمیایی در دهه های اخیر می تواند یکی از علل ایجاد روند مثبت مدلول دار EC، TDS، و TH باشد. همانطور که دیده شد، در ضمن زمان، PH دارای روند منفی مدلول دار بوده است که شاید یکی از علل آن دفن زباله ها و یا دفع فاضلاب در محدوده مورد نظر باشد».
به گفته پژوهشگران این مطالعه: «کمترین مقدار شاخص کیفی آب در آبخوان های کرون و لنجانات و نجف آباد قرار دارد که به ترتیب در طبقات نسبتا بد و بد قرار می گیرند. مقدار متوسط نیترات در آبخوان های دامنه داران، کرون و نجف آباد بیشتر از سایر آبخوان هاست که اغلب فراتر از حد مجاز رفته و کنترل آلودگی آب در این مناطق ضروری است». از آن جا که ممکنست یکی از علت های اصلی بالا بودن نیترات در بعضی موارد از محدوده آبخوان های زیر حوضه جنوبی زاینده رود، عملیات کشاورزی در منطقه باشد، باید آلاینده های مربوط به استفاده از سموم شیمیایی نیز در تحقیقات بعدی محاسبه شوند.
همچنین مشخص شد که میزان عناصر سنگین در محدوده آبخوان های زیر حوضه جنوبی زاینده رود در حد مجاز است. آب این مناطق از لحاظ صنعتی خورنده و در مواردی رسوب گذار است و کیفیت آب به لحاظ سختی کل، اغلب «آب سخت» است.
پژوهشگران باتوجه به توسعه مراکز شهری و صنعتی در اطراف زاینده رود هشدار می دهند: « در صورتیکه اقدام جدی و سریع صورت نگیرد، آلودگی در بستر رودخانه صورت گرفته و سلامت انسان و دیگر موجودات را تهدید می کند».
نتایج این مطالعه در آخرین شماره مجله علمی پژوهشی «مهندسی اکوسیستم بیابان» به چاپ رسیده است.
منبع: نئوپدیا
این مطلب نئوپدیا را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب