تأثیر یك رویكرد خاص بازی درمانی بر كودكان صدمه دیده جنسی
به گزارش نئوپدیا نتایج یك پژوهش نشان داده است یك رویكرد بازی درمانی می تواند پرخاشگری دخترانی را كه صدمه دیده جنسی و كودك كار به شمار می آیند كم كند.
به گزارش نئوپدیا به نقل از ایسنا، كودكان كار، كارگران كوچكی هستند كه نیروی كارشان برای جبران فقر خانواده به فروش می رسد. مطابق تعریف سازمان بهزیستی كشور كودكان خیابانی به افراد زیر ۱۸ سال شامل دختر و پسر اطلاق می شود كه در شهرهای بزرگ برای ادامه بقای خود مجبور به كار یا زندگی در خیابان هستند. زندگی خیابانی با استرس های گوناگونی همراه می باشد كه خود باعث بروز مشكلات روانی و بهداشتی چون افسردگی و اضطراب، تاخیرهای تحولی، گرسنگی و تغذیه نامناسب، رفتارهای پرخطری نظیر خودكشی و خود صدمه رسانی می شود.
یكی از عمده ترین خطراتی كه كودكان كار را تهدید می كند سواستفاده جنسی است. محققان دانشگاه ازاد اسلامی واحد تهران غرب در پژوهشی با عنوان" اثربخشی بازی درمانی گروهی با رویكرد گشتالتی بر پرخاشگری و مهارت های اجتماعی كودكان صدمه دیده جنسی در گروه كودكان كار" این مورد را بررسی نموده اند.
در این پژوهش كه توسط كبری ملاحی، دانشجوی كارشناسی ارشد مشاوره و راهنمایی دانشگاه آزاد، سیما قدرتی، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی و حمیدرضا وطن خواه، استادیار گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی انجام داده اند آمده است: « افرادی كه در دوران كودكی فشارهای روانی سوءاستفاده جنسی را تجربه كرده باشند در بزرگسالی مناطقی از ساختار مغزشان گرفتار تغییراتی شده كه بر هیجان ها و احساسات آنها كنترل ضعیفی خواهد داشت.»
نویسندگان این مقاله می گویند: « از آنجائیكه جهان كودك دنیایی از عمل و فعالیت است، بازی درمانی به درمانگر این امكان را می دهد تا به دنیای كودك راه پیدا كند. بدین سان كودكان محدود نمی شوند تا تنها به تشریح كلامی آنچه روی داده است بپردازند بلكه در لحظه بازی تجربه های پیشین و احساسات در رابطه با آنها را بار دیگر از سر می گذرانند. در نتیجه درمانگر امكان می یابد تا به دنیای هیجانی كودك وارد شود و آنرا احساس كند.»
در بخش دیگری از این پژوهش آمده است: « بازی درمانی با رویكرد گشتالتی یك تكنیك روان درمانبخش تعریف می شود كه بر پایه ی شماری از اصول گشتالت بنا نهاده شده است. در این دیدگاه از درمان جو انتظار می رود كه خودش ببیند، احساس و تعبیر كند نه این كه به صورت منفعل منتظر بماند تا درمانگر برای آنها بینش و پاسخ فراهم آورد.»
برپایه آنچه در این مقاله آمده ضروری ترین جنبه ی بازی درمانی در رویكرد گشتالتی ارتباط درمانی است. درمان كودك به اعتماد او و ارتباط كامل با نگرش برپایه تجربه احترام متقابل متكی است و درمانگر خودش و كودك را دارای حق برابر می بیند. در بازی درمانی گشتالتی، كودك بیشتر از هیجانات خود آگاه می شود یعنی هر هیجان چه طور در بدن احیا می شود و چه مفهومی دارد یا چطور می توان از آنها بهره برد.»
پژوهش حاضر، از نوع تحقیقات اثری و نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه كنترل است. جامعه مورد بررسی دختران ۱۵-۱۱ساله ی صدمه دیده جنسی از گروه كودكان كار شهر تهران است. این پژوهش در یكی از مدارس كودكان كار در سال ۱۳۹۷ انجام شد. حدود ۱۵۰ دانش آموز دختر و پسر در رده سنی هشت تا ۱۶ سال در این مركز مشغول تحصیل در مقطع ابتدایی و بالاتر هستند و اغلب آنان به علت كار در مراكز تولیدی و خدماتی و مشاغل خیابانی از درس و تحصیل عقب افتاده اند.
محققان از میان پسران و دختران آموزشگاه مذكور، فقط دختران سنین ۱۱ تا ۱۵ سال را مورد بررسی و پژوهش قرار دادند. حدود ۹۸ نفر از این ۱۵۰ نفر دختر هستند و ۷۵ نفر در رده سنی ۱۵-۱۱ سال قرار دارند. پنج نفر از این دانش آموزان با تشخیص روانپزشكی و درج در پرونده گرفتار صدمه دیدگی از نوع شدید بوده و تحت درمان های لازم بوده اند و از این جهت شرایط شركت در پژوهش را نداشتند.
در این پژوهش آمده است: « محقق از مصاحبه بالینی برای تعیین افراد صدمه دیده جنسی بهره برده است. این مصاحبه شامل سوالات هدف دار است كه مطابق نظرات كارشناسان متخصص این حوزه در بهزیستی و پزشكی قانونی و كلانتری تنظیم شده و مورد تایید روانشناسان و روانپزشكان قرار گرفته است. با مساعدت مشاوران مركز موردنظر با ۷۰ نفر از دختران مصاحبه بالینی انجام شد. از میان آنها ۵۳ نفر گرفتار صدمه دیدگی جنسی از سطح خفیف تا شدید بودند.»
پژوهشگران طی ده جلسه فعالیتهایی را با اهداف مختلف و با مشاركت دانش آموزان انجام دادند. اهداف این فعالیت ها عبارتند از: برقراری ارتباط با یكدیگر و با درمانگر، بیان احساسات خود، تمرین مهارت های اجتماعی، توجه دادن به واكنش های بدنی، رهاسازی خشم، تمرین مهارت های اجتماعی، افزایش آگاهی از احساسات، تقویت مهارت همدلی و صمیمیت و دوست یابی، فرافكنی افكار و احساسات، كنترل خشم و احساسات، شناخت احساسات مختلف و ساخت لایه های احساس، رشد مهارت های اجتماعی و دوست یابی، ترغیب درمانجو به برون سازی درون فكنی، درك تخیلات كودك، توجه به بیان احساسات و هیجانات، توجه و آموزش رفتارهای پسندیده اجتماعی و بهبود مهارت های اجتماعی، برون سازی فشارها و آشفتگی های درونی كودك و تقویت مهارت های همدلی و دوستی.
در این مقاله آمده است: « نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد كه بازی درمانی گروهی با رویكرد گشتالتی بر كاهش پرخاشگری و افزایش مهارت های اجتماعی كودكان صدمه دیده جنسی از گروه كودكان كار موثر بوده است چون كه بازی درمانی گروهی با رویكرد گشتالتی تلاش در آگاه ساختن كودكان نسبت به حالات درونی و بیرونی خویش و بازخوردهای درونی شان دارد كه باعث بروز احساساتشان می شود و جرات ورزی، شهامت بیان افكار و عقاید و احساسات و همینطور توانا شدن در كسب مهارت های ارتباطی را در افراد سبب می شود.»
این پژوهش در نخستین شماره ششمین دوره نشریه پرستاری كودكان انتشار یافته است.
این مطلب نئوپدیا را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب